In weinig saunabedrijven ontbreekt een stoombad, in de volksmond vaak Turks bad genoemd. Wie regelmatig van zo’n stoombad gebruik maakt, zal het opvallen dat de uitvoering, de sfeer, maar vooral het klimaat in zo’n bad hemelsbreed verschilt van de sauna. Eenvoudig gezegd komt dat omdat een sauna is gevuld met uitzonderlijk warme maar droge lucht, terwijl het stoombad een veel lagere temperatuur heeft, maar daarentegen juist opvallend vochtig is. Er hangt, als het goed is, een dichte warme mist met een temperatuur van ongeveer 50 graden Celsius.
Het tegenwoordige stoombad is een rechtstreekse voortzetting van het Caldarium in de Romeinse Thermen of de vochtig/ warme ruimte in een Hammam van de Moslims. Het stoombad heeft een milde aangename uitwerking, vooral op de luchtwegen, die door de warme stoom fijn “losgemaakt” worden. Een milde warmteprikkel verspreidt zich over het gehele lichaam. Deze warmte voelt heel anders aan dan in de sauna.
Dat komt omdat in de sauna warmteoverdracht plaatsvindt door middel van Infrarode straling. In het stoombad gebeurt dit door het vrijkomen van condenswater.
Net als de sauna zorgt het stoombad zo voor opwarming van het lichaam. Na een verblijf van ongeveer een kwartier in het stoombad blijkt de lichaamstemperatuur even hoog te zijn als na een kwartier in de sauna , terwijl de luchttemperatuur daar toch zo’n 50 graden hoger is. Dit is te verklaren door het feit dat in de sauna een grote verdamping van zweet op de huid plaatsvindt, waardoor de huid gekoeld wordt. Verdamping van zweet is in het stoombad niet mogelijk omdat daarvoor de luchtvochtigheid veel te hoog is.
Omdat er bij het verblijf in het stoombad een verwarming van het lichaam tot boven de normale 37 graden Celsius optreedt (deftig gezegd een hyperthermie) moet ook het stoombad, net als de sauna , worden onderbroken door afkoelingen en rustperioden.
In de saunacyclus wordt het stoombad dan ook precies zo als de sauna gebruikt, met luchtbad, afkoelslang en dompelbad. Veel mensen kiezen tijdens hun 1 e routing voor het stoombad. Hierdoor worden de poriën alvast geactiveerd. (denk bv. aan een stoom-reiniging bij een schoonheidsbehandeling) Het stoombad kan dus i.p. v. de sauna in de routing worden opgenomen.